Kiedy rozpoczyna się rok szkolny dzieci, które idą do pierwszej klasy, niejednokrotnie przeżywają ogromny stres. Związany jest on ze zmianą otoczenia, strachem przed nieznanym, a także obawą przed tym, że będzie tam samo. Często idąc do szkoły po raz pierwszy, mały pierwszoklasista nie zna nikogo. Boi się, że nikt go nie polubi, a także, że nie uda mu się nawiązać z nikim kontaktu. Niejednokrotnie dzieci wyśmiewają się z drugich, bądź są tak wstydliwe, że nie umieją nawiązać kontaktu interpersonalnego ze swoimi rówieśnikami.
Aby temu zapobiec, nauczyciel powinien w pierwszych dniach zwrócić szczególną uwagę na zapoznanie się grupy ze sobą wzajemnie oraz ze swoim wychowawcą. Nauczyciel powinien pokazać się z jak najlepszej i przyjaznej strony. Ważnym jest, by dziecko nabrało zaufania do niego i jego metod wychowawczych. Zaraz po rozpoczęciu roku szkolnego nauczyciel powinien stosować gry i zabawy, dzięki którym dzieci będą mogły dowiedzieć się czegoś o sobie wzajemnie.
Zabawy integracyjne dla dzieci w szkole podstawowej mają za zadanie, zniwelować granice, jakie występują pomiędzy uczniami. Nauczyć je wzajemnych relacji, a także pomóc pozbyć się wstydu. Odgrywają one znaczącą rolę w procesie wychowania i nauczania. Kształtują poczucie odpowiedzialności u wychowanków, uczą współdziałania oraz wykonywania zadań w grupie.
Atmosfera, która towarzyszy grom i zabawom tego typu powinna być miła i przyjazna, a dzieci zaciekawione i kreatywne. Zabawy integracyjne mają ogromny wpływ na wiele sfer życia i osobowości ucznia. Stymulują jego twórczość i kreatywność, pozwalają zdobyć nowe przyjaźnie, a także mają wpływ na motorykę młodego człowieka.
Ważnymi elementami zabaw integracyjnych, które dadzą zamierzone skutki są m.in. odpowiednia i wesoła atmosfera, prostota i zrozumiałość zasad zabawy, wzajemne kontakty uczniów, współdziałanie itp.
Zabawy integracyjne powinny być prowadzone w różnych formach np. w siadzie, w ruchu, w staniu. Mogą zawierać elementy zgadywanek, tworzenia, improwizacji. Zabawy dla dzieci w szkole podstawowej powinny być dobrze przemyślane, aby nie zrazić nikogo do uczestnictwa w nich.
Nauczyciel powinien stosować pomoce dydaktyczne, które zwiększą atrakcyjność zajęć. Chusta animacyjna, piłki, szarfy, kłębek wełny spowodują, że zajęcia będą ciekawsze, a uczestnicy chętnie będą w nich brać udział. W zabawach integracyjnych powinno być wykorzystywanych jak najwięcej informacji, które przekazują o sobie wychowankowie. Jest to dobry sposób na zapamiętywanie imion kolegów z grupy oraz dowiedzenie się czegoś o nowych znajomych.
Przykładową zabawą integracyjną jest zabawa „Witaj Misiu”. Zabawę rozpoczyna nauczyciel, który trzyma w ręce pluszową zabawkę. Patrząc w jej stronę przedstawia się słowami „Witaj misiu, mam na imię (tu podaje swoje imię), a to mój kolega”. W tym momencie nauczyciel podaje zabawkę osobie siedzącej obok. Zadaniem każdego z uczniów jest przedstawienie się w ten sposób i zapoznanie z misiem.
Inną ciekawa zabawą integracyjną, dzięki której uczniowie poznają swoje imiona i będzie im łatwej je zapamiętać jest „Imię i gest”. Osoba, która się w danym momencie przedstawia swoim imieniem dopasowuje do niego jakiś prosty gest. Reszta grupy powtarza to imię razem z gestem – wyznaczoną ilość razy. Na koniec zabawy uczniowie wspólnie próbują powtórzyć wszystkie imiona i przypisane do nich ruchy.
Zabawy integracyjne mogą także przełamać wstyd związany z dotykiem, rozmową, witaniem się. Jedną z takich zabaw jest improwizowanie scenek np. „Przywitajmy się”. Grupa zostaje podzielona w losowe pary. Partnerzy stają na przeciwko siebie. Nauczyciel daje polecenie np. „Przywitajcie się jak starzy znajomi” lub „Przywitajcie się jak babcia z wnukiem”. Zadaniem dzieci jest podejście do siebie i wykonanie gestu i tonu powitania, w taki sposób, aby odzwierciedlało ono realne relacje.
Ciekawym pomysłem na zintegrowanie grupy, a zarazem pobudzenie kreatywności i naukę współpracy jest zabawa w tworzenie z własnych ciał, różnego rodzaju narzędzi i urządzeń. Nauczyciel dzieli klasę tak, aby każda grupa składała się z pięciu osób. Zadaniem każdego zastępu jest utworzenie z siebie jak największej ilości urządzeń. Uczniowie na wykonanie zadania mają określoną ilość czasu. Wygrywa załoga, która utworzyła najwięcej przedmiotów.
Zabawa ta uczy współpracy, współdziałania, wyzwala kreatywność i kształci pomysłowość. Wszyscy uczniowie są aktywizowani, a każde dziecko musi być jakimś elementem układanki.
Zabawy integracyjne świetnie sprawdzają się podczas poznawania i tzw. „przełamywania lodów”. Pozwalają w ciekawy i atrakcyjny sposób scalić klasę i nabrać do siebie wzajemnego zaufania.
